日本のお盆は、先祖の霊が一時的に現世に帰ってくるとされる伝統的な行事であり、年間で最も重要な祭りのひとつです。お盆は日本の文化や宗教、家族の絆を象徴する重要な時期であり、人々にとって特別な意味を持ちます。
Lễ Obon, hay Lễ Vu Lan ở Nhật Bản là một dịp lễ truyền thống,khi mà linh hồn của tổ tiên tạm thời quay trở lại thế giới này, cũng là một trong những lễ hội quan trọng nhất trong năm tại Nhật Bản. Lễ Obon là khoảng thời gian quan trọng tượng trưng mối quan hệ của gia đình, tôn giáo và văn hóa của Nhật Bản, có ý nghĩa đặc biệt đối người Nhật Bản.
日本のお盆はベトナムでの盂蘭盆とどう違うのかを見てみましょう。
Hãy cùng mình tìm hiểu xem Lễ Obon tại Nhật có gì giống và khác với Lễ Vu Lan tại Việt Nam nhé.
1.お盆の起源と意味 – Nguồn gốc và ý nghĩa của Lễ Obon
お盆の起源は古く、仏教の影響を受けた日本の伝統的な行事とされています。仏教では、この時期に先祖の霊が帰ってくるとされ、そのために彼らを迎え、供養することが重要視されています。地域によってお盆の習慣や祭りのスタイルは異なりますが、一般的には家族が集まり、先祖の霊を迎え、供物を捧げて供養する儀式が行われます。
Lễ Obon là một dịp lễ truyền thống của Nhật Bản chịu ảnh hưởng của Phật giáo có nguồn gốc từ xa xưa. Trong Phật giáo cho rằng linh hồn của tổ tiên chúng ta sẽ quay trở lại cõi này trong thời gian Lễ Obon, vì vậy người ta rất chú trọng đến việc phải chào đón và thực hiện cúng cho tổ tiên. Tùy theo mỗi địa phương mà phong tục về lễ Obon và phong cách tổ chức lễ hội khác nhau, nhưng nhìn chung, vào dịp này gia đình sẽ tụ tập lại để đón linh hồn tổ tiên và thực hiện nghi lễ cúng vật thực cho tổ tiên.
2.お盆の期間 – Thời gian Lễ Obon
お盆の期間は地域によって違いがあります、一般的には8月13日から16日までをお盆と言います。お盆の最初の日13日は、あの世から戻ってくる先祖の霊を迎える日で「迎え盆（お盆の入り）」と言い、お盆の最後の日16日は霊を天に送る日で「送り盆（お盆の明け）」と言います。
Tùy theo từng địa phương mà thời gian tổ chức Lễ Obon có sự khác nhau, nhưng thông thường người ta gọi khoảng thời gian từ 13-16/8 là Lễ Obon. Ngày đầu tiên của lễ Obon – ngày 13, là ngày đón linh hồn tổ tiên trở về từ thế giới bên kia nên được gọi là 「迎え盆（お盆の入り）」, còn ngày cuối cùng của Lễ Obon – ngày 16, là ngày tiễn đưa linh hồn tổ tiên lên trời, nên được gọi là 「送り盆（お盆の明け）」.
日本には、主に7月の「新盆」（7月13日から15日・１６日まで）と8月の「旧盆（8月13日から15日・１６日まで）があります。明治維新の後、日本の近代化を押し進めていた明治政府は明治6年、暦をそれまで用いていた太陽太陰暦（たいようたいいんれき）から、欧米と同じように太陽暦（たいようれき）に変更しました。この時から、お盆の時期も今の7月になりました。
Tại Nhật, có Lễ Obon tháng 7 (Lễ Obon mới, 13-15, 16/7) và Lễ Obon tháng 8 (Lễ Obon cũ, 13-15, 16/8). Sau cuộc cải cách Duy Tân Minh Trị, năm 1873, chính phủ Minh Trị mà đang thúc đẩy công cuộc hiện đại hóa Nhật Bản bấy giờ, đã thay đổi việc sử dụng Lịch từ lịch Âm – vốn được sử dụng cho đến thời điểm đó sang lịch Dương giống với các nước Âu Mỹ. Từ lúc này, thời gian của Lễ Obon đã chuyển thành Tháng 7 Dương lịch.
でも、旧暦では農閑期にあったお盆も、1ヵ月も早まると農作業も忙しい時期と重なってしまいます。そこで地域によっては「月遅れ盆（旧盆）」、8月15日をお盆としましょうということになって現在に至っています。さらに旧暦のお盆の時期に合わせる、地域の産業に合わせるなど、各地によって、さまざまなお盆の時期があるようです。
Tuy nhiên, vốn dĩ Lễ Obon theo Âm lịch là thời điểm nông nhàn, nhưng thay đổi thành thời gian Dương lịch thì bị sớm hơn 1 tháng và trùng với mùa canh tác bận rộn. Vì vậy, ở một số vùng, người ta quyết định để ngày 15 tháng 8 là Lễ Obon (gọi là Lễ Obon cũ, lễ Obon muộn 1 tháng). Phong tục này được tiếp tục cho đến ngày nay.
沖縄県や鹿児島県奄美地方では一年の行事を旧暦に則って行っています。そのため、お盆の時期を新暦へとは変更せず、これまでと同様旧暦の7月13日から15日までの3日間です。
Ở Okinawa và khu vực Amami tỉnh Kagoshima, người ta vẫn tổ chức các sự kiện trong 1 năm theo lịch Âm. Vì vậy, thời gian lễ Obon không bị đổi sang lịch Dương mà vẫn được tổ chức vào 3 ngày từ 13-15/7 Âm lịch như từ trước đến nay.
3.お盆の主な活動 – Các hoạt hoạt động chính dịp lễ Obon
①盆踊り（ぼんおどり）
盆踊りは、夕方から夜にかけて行われ、灯籠や提灯で明るく照らされた場所で開催されることが多いです。踊り手は、円形や四角形の形になって囲んで踊ります。中心に太鼓や笛などの伴奏楽器を置き、その周りで踊る形が一般的です。盆踊りには地域特有の音楽が流れます。そのため、地方によって異なる楽曲やリズムがあり、その音楽に合わせて踊り手が輪になって踊ります。
Múa Bon thường diễn ra từ hoàng hôn đến tối và thường được tổ chức ở khu vực có ánh sáng rực rỡ của đèn lồng. Những người tham gia nhảy theo vòng tròn hoặc hình vuông. Người ta thường để các nhạc cụ đệm như trống và sáo ở trung tâm và nhảy ở xung quanh chúng. Trong múa Bon, người ta sử dụng điệu nhạc đặc trưng của địa phương.Vì vậy, có các bài hát và nhịp điệu sẽ có sự khác nhau tùy theo khu vực, người tham gia múa sẽ múa thành vòng tròn theo điệu nhạc.
②五山送り火（ござんおくりび）
京都の五山送り火（ござんおくりび）は、毎年8月16日に行われる伝統的な行事で、京都市内の五つの山に篝火を焚いて、先祖の霊を送り届ける行事です。この行事は、お盆の期間を締めくくる重要な催しとして、多くの人々に親しまれています。京都市内の五つの山（東山、南山、北山、西山、比叡山）に篝火を焚きます。各山の頂上には大きな火が灯され、その光景は京都市内からも見ることができます。五山送り火は、平安時代に遡る古い行事で、当時の貴族たちが先祖の霊を弔うために行っていたものが起源です。火を焚くことで、先祖の霊が天に昇り、安らかに成仏するという信仰が込められています。
Lễ hội Gozan Okuribi ở Kyoto là một sự kiện truyền thống được tổ chức vào ngày 16 tháng 8 hàng năm, sự kiện đốt lửa trên năm ngọn núi tại Kyoto để tiễn linh hồn tổ tiên. Sự kiện này được người dân biết đến như một sự kiện quan trọng đánh dấu kết thúc dịp lễ Obon.
Lửa được đốt trên 5 ngọn núi thuộc thành phố Kyoto (Higashiyama, Minamiyama, Kitayama, Nishiyama và Hiei). Trên mỗi đỉnh núi người ta sẽ đốt một ngọn lửa lớn, bạn cũng có thể nhìn thấy quang cảnh này từ bên trong thành phố Kyoto.
Gozan Okuribi là một sự kiện lâu đời có từ thời Heian và bắt nguồn việc các quý tộc thời đó thực hiện nó để tưởng nhớ linh hồn tổ tiên của họ. Người ta tin rằng bằng cách đốt lửa, linh hồn của tổ tiên sẽ lên trên trời và thành Phật một cách bình yên.
③精霊流し（しょうろうながし）
「精霊流し」（しょうろうながし）は、お盆の期間中に行われる伝統的な行事で、亡くなった先祖の霊を送り届けるための儀式です。一般的には旧暦7月15日に行われますが、現在では新暦の8月15日やその前後の日に行われることが多いです。精霊流しでは、灯籠（とうろう）に亡くなった先祖の名前や願い事を書いて、それを手に持って川や海岸に集まります。灯籠を流すことで、先祖の霊が安らかに成仏することを願います。
“Shoro Nagashi” là một sự kiện truyền thống được tổ chức vào dịp Lễ Obon để tiễn đưa linh hồn tổ tiên đã khuất. Thông thường nó được tổ chức vào ngày 15 tháng 7 âm lịch nhưng hiện nay nó thường được tổ chức vào ngày 15 tháng 8 Dương lịch, hay là ngày trước hoặc sau ngày đó.
Trong lễ Shoro Nagashi, người ta viết tên của tổ tiên đã mất và lời cầu nguyện lên trên đèn lồng, cầm đèn trên tay và tập trung tại ven sông hay ven biển. Bằng việc thả đèn lồng, người ta cầu mong rằng linh hồn tổ tiên sẽ được thành Phật.
4.お盆の意義と現代の姿
現代の日本では、お盆は家族が集まる大切な機会として捉えられています。特に都市部では、帰省や家族旅行としてこの時期を利用する人々も多く、親睦を深める機会となっています。
Thời nay, Lễ Obon được coi là dịp quan trọng để gia đình quây quần bên nhau. Đặc biệt ở khu vực thành phố, nhiều người tận dụng thời gian này trong năm để về quê hoặc đi du lịch cùng gia đình, đây trở thành dịp để người ta thắt chặt tình cảm hơn.
お盆は日本の豊かな文化遺産の一部であり、その伝統と意味は時代を超えて大切に守られ、次世代に伝えられています。家族の絆や先祖への感謝を象徴するお盆の文化は、日本人にとって心の根底に深く根付いています。
Lễ Obon là một phần di sản văn hóa phong phú của Nhật Bản, truyền thống và ý nghĩa của nó được bảo vệ trân trọng qua nhiều thế hệ và đang được truyền lại cho các thế hệ tương lai. Văn hóa Obon tượng trưng cho mối quan hệ gia đình và lòng biết ơn tổ tiên đã ăn sâu vào tâm hồn người dân Nhật Bản.
お盆の時期には、日本各地でそれぞれ独自の形で行われる祭りや行事があり、それぞれの地域の文化や風習を体験することができます。
Trong dịp lễ Obon, mỗi vùng của Nhật Bản tổ chức các lễ hội và sự kiện độc đáo riêng, do đó, bạn có thể trải nghiệm văn hóa và phong tục của từng vùng khác nhau.
コメント