“Lịch sử nước ta”－Quốc văn giáo khoa thư

Chào mọi người,

Trong thời gian viết luận văn nghiên cứu về giáo dục đạo đức tại Việt Nam, mình biết đến 2 bộ sách giáo khoa Tiếng Việt có liên quan đến giáo dục đạo đức cho trẻ em tại Việt Nam được sử dụng từ những năm đầu thập niên 1990, là Quốc văn giáo khoa thư và Luân lý giáo khoa thư. Mình thấy nhiều nội dung trong này rất có ích trong việc giáo dục đạo đức, lối sống cho trẻ, vì vậy, mình xin trích một số nội dung trong này để luyện dịch sang Tiếng Nhật.

ベトナムの道徳教育について研究して論文を書いていた時に、1990年代の初めからベトナム国語の教科書として使用された、ベトナムの子どもの道徳教育に関連のある『国文学教科書』と『倫理教科書』を知りました。この2冊には、子どもたちの道徳・生活習慣の教育に役立つ情報が多いと思いますので、一部を引用して日本語訳の練習に使用させていただきます。

Lần này, mình sẽ dịch bài “Lịch sử nước ta”, trích từ trong sách Quốc văn giáo khoa thư.

今回、『国文学教科書』の「我が国の歴史」を引用して翻訳してみます。

“Lịch sử nước ta”－「我が国の歴史」

Ta học sử để biết những việc đời trước.
Thuở người ta chưa biết đặt ra chữ viết thì chỉ đem những công việc trong đời mình và những chuyện xảy ra trong nước kể lại cho con cháu nghe.

私たちは過去の中にある時代のことを知るために歴史を学びます。
文字が無かった時代、人々は自分の生涯及び国の中で起こった出来事を口頭のみで孫子に伝えました。

Những chuyện ấy cứ truyền miệng như thế hết đời nọ sang đời kia, nên quên đi ít nhiều cùng sửa đổi lại mà thành ra chuyện cổ tích. Chuyện cổ tích không phải là thực cả, nhưng hay, nên ta thích kể.

そういう物語は、口承で世代から世代へと語り継がれてきたため、多かれ少なかれ忘れられたり、変更されたりした結果、昔話になりました。昔話は完全に現実ではありませんが、良い物語なので、人々はそれらを語るのが好きです。

Ta biết sử nhất là vì có sách cổ để lại. Trong lắm pho sách như pho Quốc sử, tổ tiên ta có chép những công việc lớn lao trong nước Việt Nam và chuyện các đấng vĩ nhân anh hùng nữa.

特に残されてきた古書のお陰で、私たちは歴史を知るようになります。国史をはじめ、多くの本には、我々の先祖がベトナムで起こった偉業や偉大である英雄の人々の物語について記載しました。

Tổ tiên ta còn để lại những bút tích trong đền chùa, lăng tẩm và bia nữa.

他には、我々の先祖は寺院、ご陵、石碑にも筆跡を残しました。

Giải nghĩa:	解釈：
Vĩ nhân = người tài giỏi hơn mọi người khác.	偉人（いじん）：並外れて優れた人。
Anh hùng = người làm những việc hiển hách.	英雄：非凡な事をなしとげる人。
Bút tích = cái gì người đời xưa chép mà còn lại đến bây giờ.	筆跡（ふで‐あと）：古人によって書かれ、現在まで残っているもの（古筆）。
Lăng tẩm = mồ mả của vua chúa xây đắp đẹp đẽ.	ご陵（ごりょう）/帝陵：綺麗に建てられた皇帝の墓。